Wednesday, October 1, 2014

TERMINOLOGY STANDARDIZATION OF MONGOLIAN TECHNICAL VOCABULARY


TERMINOLOGY STANDARDIZATION OF MONGOLIAN TECHNICAL VOCABULARY

I have written several formal recommendations to both the former ATVET and its successor, the new TVET, as well as Oyu Tolgoi concerning issues related to technical terminology. The logic for these recommendations came from my consulting work with Oyu Tolgoi, visits to 10 public and 4 private technical institutions as well as reviews of numerous existing dictionaries and word lists (glossaries). In the following, I have compiled the discrete comments in an amalgamated recommendation.

OBJECTIVE
Use of professionally developed bilingual (Mongolian/English) competency-based curricula with clear outcomes related to the work required by most international companies and using a standardized technical terminology

RATIONALE
Through the combination of my own translation team’s efforts, discussions with OT internal translators, OT provider translators, higher education institutions, Mongolian technical specialist contacts elsewhere, and perusal of definitions from at least 6 technical dictionaries, I can confidently say that there is a dearth of uniformity in technical terms leading to confusion and potential safety concerns. This is caused by the changes in both education and technology, resulting in older technicians being more familiar with Russian terms, while younger ones are current with some English terminology, thus availing translation for one technical term in two to three different ways.
For some English terms there is no Mongolian word, although there may be no need to translate all technical words into Mongolian. Some translators try to “Mongolianize” terms, while others favour anglicizing them. Ongoing monitoring of assessment processes which I have been involved with has thus elicited several terminological errors and the replacement of more common usage terms. Although the Mongolian Agency for Standardization and Metrology (MASM) has a standardization mandate, it has focused on sectors other than TVET up to now. The foregoing predicates a need for a committee to standardize technical terminology in Mongolia.

Dictionaries
A common issue with some existing technical dictionaries is that the words are ordered thematically, not alphabetically, making it difficult for non-specialists to find specific terms. Comprehensive indexes are also lacking and there is a dearth of uniformity in technical terms.

Translation:
At least six dictionaries are available on-line, with another half dozen hard copies purchasable at various bookstores and academic publishers in Mongolia. OT itself has a compilation of human resource and technical terms, while private providers have developed their own glossaries.

Cooperative effort:
Currently there is no coordination of government, companies and institutions working separately on similar projects: e.g. one major multinational in Ulaan Baatar has 6 translators working on technical manuals from English to Mongolian for their use; their translations, once vetted for relevance, could be standardized for the trades they covered, with due credit given; while similar products by other entities could be also standardized, thus avoiding duplicative efforts and abetting the sharing of cooperative efforts. However, at present each company develops and retains its own translations.

Safety:
Having had incidental discussions with numerous subject-knowledgeable staff, it became evident that some safety manuals were found to be deficient in the translation leading to potential safety issues; the reason for this was that the content in the Mongolian language does not look or sound really Mongolian, but rather is a literal[1] translation. While effort had been extended to make the translations identical to the English, when Mongolians read them, the sentences become unclear or unfinished or incoherent. In some, what is described in the middle is transformed again by the end.

PROPOSAL
There need be a thorough review of all manuals with the help of Mongolian linguists, expatriate translation along with firm-specific and other technical experts. Properly written, the public and staff will perceive the information positively and Mongolian documents would become truly standard setting.
I therefore advocate for a national technical terminology standardization commission to set the standard technical terminology so that all institutes throughout Mongolia, especially as they update and expand their curricula, use the same vocabulary. Such a commission could be responsible for:
·       Standardization of terminology
·       Preparation of specialized glossaries for each trade
·       Revision of glossaries produced by foreign operators and clients
·       Storage, management and dissemination of terminology

Respectfully submitted,

Ivan G. Somlai
Director - Global Collaboration (http://globalcollaboration.blogspot.ca/)
Ivan.Somlai@INSEAD.edu (alternatively, ivansomlai@gmail.com)
Associate - Centre for Asia Pacific Initiatives, University of Victoria (www.capi.uvic.ca/)
Managing Editor (since 2006) - International Journal of Social Forestry (
www.IJSF.org)
Skype & LinkedIn---Ivan G. Somlai



[1] Literal language refers to words that do not deviate from their defined meaning, most common in machine-aided translations. Figurative language refers to words, and groups of words, that exaggerate or alter the usual meanings of the component words. Idiomatic translation conveys the meaning of the original, or source text, by using equivalent language and the forms and structures of the target language, in order to produce a translation that reads like an original.

Tuesday, December 10, 2013

Ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох зөвлөх бэлтгэх 6 дахь удаагийн сургалт амжилттай өндөрлөлөө

Ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох зөвлөх бэлтгэх 6 дахь удаагийн
сургалт амжилттай болж өндөрлөлөө.

2013.11.15                                                                                                           Улаанбаатар хот

Хөдөлмөрийн төв бирж, Ажил мэргэжлийн үндэсний зөвлөхүүдийн холбооноос хамтран зохион байгуулдаг Ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох зөвлөх бэлтгэх 6 дахь сургалт 2013 оны 11 дугаар сарын 11-15-ны өдрүүдэд амжилттай болж өндөрлөлөө. Энэ удаагийн сургалтыг Хөдөлмөрийн хувийн биржүүдийн нэгдсэн холбоотой хамтран зохион байгууллаа.
Сургалтад хөдөлмөрийн хувийн биржүүдийн 25 ажилтан хамрагдаж, сургалтыг үндсэн хөтөлбөрийн дагуу богино лекц бэлтгэн практик жишээн дээр тулгуурлан харилцан ярилцаж, бүлгийн ажил, хэлэлцүүлэг, дүрд тоглох зэргээр интерактив буюу харилцан оролцооны аргаар явуулав. Мөн сургалтад метаплан картын арга, Брэйнстормингийн арга, насанд хүрэгчдийг идэвхижүүлэх тоглоомын арга, илтгэл тавих, өмнөх хичээлийн бататгал, өдрийн хичээлийн санал, бататгал хийх зэрэг аргуудыг хэрэглэсэн нь ихээхэн үр дүнтэй байлаа. Түүнчлэн тодорхой сэдвүүд дээр зочин багш урьж лекц уншуулсан нь сургалтыг сонирхолтой болгож, оролцогчдыг идэвхжүүлж байв.

  

Энэхүү сургалтыг зохион байгуулснаар Монгол Улсын хэмжээнд Ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох үйлчилгээг түгээн дэлгэрүүлэх, үйлчилгээ үзүүлэх ажил мэргэжлийн  зөвлөхүүдийг бэлтгэн гаргах, тэднийг чадавхжуулах боломж бүрдэж байгаа юм.  



“Олон улсын ажил мэргэжлийн чиг баримжаа ба зөвлөгөө” сэдэвт ажил мэргэжлийн зөвлөхүүдийн анхдугаар их хурал

“Олон улсын ажил мэргэжлийн чиг баримжаа ба зөвлөгөө” сэдэвт
ажил мэргэжлийн зөвлөхүүдийн анхдугаар их хурал
/International Career Guidance and Counseling Congress/

2013 оны 11 дугээр сарын 28, 29-ны өдрүүдэд Турк улсын Анкара хотод болсон “Олон улсын ажил мэргэжлийн чиг баримжаа ба зөвлөгөө” сэдэвт ажил мэргэжлийн зөвлөхүүдийн анхдугаар их хуралд “Ажил мэргэжлийн чиг баримжаа  олгох үндэсний зөвлөхүүдийн холбоо” ТББ-ын гүйцэтгэх захирал Ш.Сосорбарам болон Хөдөлмөрийн төв биржийн төлөөлөл оролцлоо.
Тус их хурлыг Турк улсын Хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллага болон Елдирим Бэязит их сургууль /Yıldırım Beyazıt University/ хамтран зохион байгуулсан бөгөөд 300 гаруй төлөөлөгч оролцов.

Хурлын гол зорилго нь ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох, зөвлөгөө өгөх үйлчилгээний талаарх мэдээлэл, судалгаа, туршлагаа хуваалцах, энэ үйлчилгээг шинжлэх ухааны үндэслэлтэйгээр хөгжүүлэх нөөц боломжийг бий болгох, дэмжлэг үзүүлэх явдал байлаа.





Tuesday, November 19, 2013

Итали улсын Турин хотноо болсон “Ажил мэргэжлийн чиг баримжааны бодлого ба туршлага” сэдэвт сургалт

“Ажил мэргэжлийн чиг баримжааны бодлого ба туршлага” сэдэвт
сургалт, боловсрол, хөдөлмөр эрхлэлтийн бодлого боловсруулагч,
шийдвэр гаргагчдад зориулсан сургалт

Ажил мэргэжлийн чиг баримжаа  олгох үндэсний зөвлөхүүдийн холбоо” ТББ-ын гүйцэтгэх захирал Ш.Сосорбарам 2013 оны 10 дугаар сарын 21-25-ны өдрүүдэд Итали улсын Турин хотноо болсон “Ажил мэргэжлийн чиг баримжааны бодлого ба туршлага” сэдэвт сургалт, боловсрол, хөдөлмөр эрхлэлтийн бодлого боловсруулагч, шийдвэр гаргагчдад зориулсан анхны сургалтанд оролцоод ирлээ.
Тус сургалтанд 12 орны сургалт, боловсрол, хөдөлмөр эрхлэлтийн байгууллагын 22 төлөөлөгч оролцож санал бодол, туршлагаа хуваалцлаа. Бага болон дунд орлоготой орнуудын хувьд ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох үйлчилгээ өөр өөр түвшинд, Боловсрол хийгээд Хөдөлмөрийн салбар нь тус тусдаа бодлоготой үйл ажиллагаа явуулж байгаа нь энэ үйлчилгээ үндэсний хэмжээнд хөгжихөд учир дутагдалтай байгаад ороцогчид санал нэгтэй байлаа.
Монгол Улсын хувьд ч энэ үйлчилгээ өнөөдрийн байдлаар хөдөлмөрийн салбарт илүү түлхүү хөгжиж боловсролын салбарт орхигдож байгааг анхааран үзэж цаашид үндэсний хэмжээнд нэгдсэн нэг бодлогоор зангидах асуудал нэн чухал байгааг төлөөлөгчид онцлон тэмдэглэлээ.   
        

   




 

Thursday, November 14, 2013

АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖАА ОЛГОХ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТЫН ЗАР


АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖАА ОЛГОХ ЗӨВЛӨХ
БЭЛТГЭХ СУРГАЛТЫН ЗАР

2013.11.14                                                                                                                  Улаанбаатар хот

Зорилго: Ажил, мэргэжилийн чиг баримжаа олгох зөвлөхүүдийг бэлтгэх, чадавхжуулах, зорилтот бүлгүүдийг хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн үйлчилгээг шинэлэг хэлбэрээр хүргэх, Монгол Улсын хэмжээнд ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох үйлчилгээний хүртээмжийг нэмэгдүүлэх явдал юм.
Зохион байгуулагчид:
·       Монгол Улсын Хөдөлмөрийн төв бирж
·       Ажил мэргэжлийн үндэсний зөвлөхүүдийн холбоо
Хугацаа: 2013 оны 11 дүгээр сарын 18-22
Хаана: Хөдөлмөрийн төв биржийн хурлын танхим
Сургагч багш нар: Монголын Мянганы сорилтын сангийн Мэргэжлийн боловсрол сургалтын төслийн "Хөдөлмөрийн зах зээлийн мэдээллийн систем ба мэргэжлийн чиг баримжаа олгох үйлчилгээг хөгжүүлэх нь" дэд төслийн хүрээнд Ажил, мэргэжлийн чиг баримжаа олгох зөвлөх, сургагч багшаар бэлтгэгдсэн, үндэсний хэмжээний сургагч багш нар
Сургалтын арга: Орчин үеийн интерактив буюу харилцан оролцооны аргаар, танхимын хэлбэрээр явагдана.
Тавигдах шаардлага:
·       Бакалавр ба түүнээс дээш зэрэгтэй байх /Нийгмийн ажилтан, багш, сэтгэл зүйч, хөдөлмөрийн эдийн засагч мэргэжилтэй бол давуу тал/
·       Хүнтэй ажиллах дур сонирхолтой
·       Илтгэх, ярих, бичих, тайлбарлах, чиглүүлэх, заах арга барил сайтай
·       Олон талын мэдлэгтэй байх
Бүрдүүлэх материал:
·       Цахим үнэмлэхийн хуулбар
·       Сургууль төгссөн дипломын хуулбар
·       Сургалтын төлбөр буюу 200 000 төгрөг /Ажил мэргэжлийн үндэсний зөвлөхүүдийн холбооны Худалдаа хөгжлийн банкин дахь  404205983 тоот данс/

Сургалтын бүртгэл: Хан-Уул дүүрэг, 2-р хороо, Чингэсийн өргөн чөлөө, Хөдөлмөрийн төв биржийн, 3 давхарт 311 тоот.
Жич: Сургалт ажлын 5 өдөр /09-17 цагийн хооронд/ явагдах бөгөөд хамрагдахыг хүссэн хувь хүн, албан байгууллага 2013 оны 11 дүгээр сарын 15-ны дотор хариу ирүүлнэ үү. Суралцагчдын тоо хязгаартай. /1 сургалтанд оролцогчдын тоо 20-25/


Холбоо барих утас: 77121286, 96658268